علائم اصلی پاره شدن تسمه تایم + نحوه تشخیص آن

 در مقاله قبل به بررسی علت خروج آب از اگزوز پرداختیم اما تسمه تایم یکی از اجزای کلیدی و حیاتی در موتور خودرو است که وظیفه‌ی هماهنگ‌سازی حرکت میل‌لنگ و میل‌سوپاپ را بر عهده دارد. این هماهنگی برای عملکرد صحیح موتور و جلوگیری از خرابی‌های جدی ضروری است. بنابراین، آشنایی با تسمه تایم و نگهداری صحیح از آن می‌تواند به طول عمر موتور و کاهش هزینه‌های نگهداری خودرو کمک کند. در این مقاله به بررسی تست پاره شدن تسمه تایم، علائم پاره شدن تسمه تایم پژو 405، علائم پاره شدن تسمه تایم پراید و صدای پاره شدن تسمه تایم می‌پردازیم.

علائم پاره شدن تسمه تایم

1. صدای غیرعادی از موتور

یکی از اولین علائم پاره شدن تسمه تایم پراید و علائم پاره شدن تسمه تایم پژو 405، شنیدن صداهای غیرعادی از موتور است. این صداها ممکن است شامل صدای تق تق یا کوبیدن باشد که نشان‌دهنده عدم هماهنگی بین قطعات داخلی موتور است. این صداها معمولاً به دلیل برخورد پیستون‌ها با سوپاپ‌ها به وجود می‌آیند که می‌تواند به خرابی‌های جدی منجر شود.

2. عدم روشن شدن موتور

اگر تسمه تایم پاره شود، موتور خودرو ممکن است به طور کامل روشن نشود. تسمه تایم برای هماهنگی حرکت میل‌لنگ و میل‌سوپاپ ضروری است و در صورت پاره شدن آن، این هماهنگی از بین می‌رود و موتور قادر به انجام فرآیندهای احتراق نخواهد بود.

3. کاهش قدرت و عملکرد موتور

یکی دیگر از علائم پاره شدن تسمه تایم پراید و علائم پاره شدن تسمه تایم پژو 405، کاهش قابل توجه در قدرت و عملکرد موتور است. این کاهش قدرت ممکن است به دلیل ناهماهنگی در باز و بسته شدن سوپاپ‌ها و پیستون‌ها باشد که باعث کاهش کارایی موتور می‌شود.

4. خروج دود غیرعادی از اگزوز

پاره شدن تسمه تایم می‌تواند باعث خروج دود غیرعادی از اگزوز شود. این دود ممکن است سفید یا آبی باشد و نشان‌دهنده مشکلاتی در فرآیند احتراق موتور است. خروج دود غیرعادی معمولاً به دلیل ناهماهنگی در زمان‌بندی احتراق و مشکلات در سوپاپ‌ها و پیستون‌ها رخ می‌دهد.

5. روشن شدن چراغ هشدار موتور

در برخی از خودروها، پاره شدن تسمه تایم می‌تواند باعث روشن شدن چراغ هشدار موتور (Check Engine Light) شود. این چراغ هشدار به راننده اطلاع می‌دهد که مشکلی در موتور وجود دارد که نیاز به بررسی و تعمیر دارد.

6. توقف ناگهانی موتور در حال حرکت

یکی از خطرناک‌ترین علائم پاره شدن تسمه تایم پراید و علائم پاره شدن تسمه تایم پژو 405، توقف ناگهانی موتور در حال حرکت است. این اتفاق می‌تواند باعث از دست دادن کنترل خودرو و بروز تصادفات جدی شود. در صورت پاره شدن تسمه تایم، موتور به طور ناگهانی متوقف شده و خودرو غیر قابل حرکت می‌شود. در ادامه به بررسی تست پاره شدن تسمه تایم می‌پردازیم.

تست پاره شدن تسمه تایم

1. تشخیص علائم بصری

اولین قدم در تست پاره شدن تسمه تایم، بررسی بصری آن است. برای این کار:

• باز کردن کاور تسمه تایم: کاور محافظ تسمه تایم را با استفاده از ابزار مناسب باز کنید تا به تسمه تایم دسترسی پیدا کنید.
• بررسی وضعیت تسمه تایم: به دنبال علائم سایش، ترک، یا پارگی در تسمه تایم باشید. تسمه‌ای که آسیب‌دیده یا فرسوده باشد، ممکن است دچار ترک‌های قابل مشاهده، تَرک‌های کوچک، یا تغییر در بافت شده باشد.

2. شنیدن صداهای غیرعادی

پاره شدن تسمه تایم می‌تواند منجر به شنیدن صداهای غیرعادی از موتور شود. برای بررسی این موضوع:

• شروع به کار موتور: موتور را روشن کنید و به صداهای غیرعادی مانند تق تق یا کوبیدن توجه کنید. این صداها می‌توانند نشان‌دهنده ناهماهنگی در حرکت میل‌لنگ و میل‌سوپاپ باشند که به دلیل پاره شدن تسمه تایم است.

3. بررسی عملکرد موتور

عملکرد موتور نیز می‌تواند نشان‌دهنده مشکلات مربوط به تسمه تایم باشد. برای این کار:

• بررسی قدرت و شتاب: اگر متوجه کاهش قدرت یا شتاب موتور شدید، این ممکن است به دلیل مشکلات مربوط به تسمه تایم باشد. عملکرد ضعیف موتور می‌تواند به علت ناهماهنگی در زمان‌بندی احتراق و عملکرد سوپاپ‌ها باشد.
• مشاهده دود از اگزوز: دود غیرعادی از اگزوز، مانند دود سفید یا آبی، می‌تواند به مشکلات در زمان‌بندی موتور و پاره شدن تسمه تایم اشاره کند.

صدای پاره شدن تسمه تایم

1. صدای تق تق یا تیک تیک

یکی از نشانه‌های رایج پاره شدن تسمه تایم، صدای تق تق یا تیک تیک از موتور است. این صداها معمولاً به دلیل برخورد ناهماهنگ پیستون‌ها و سوپاپ‌ها یا مشکل در کشش تسمه به وجود می‌آید. وقتی تسمه تایم پاره می‌شود یا دچار آسیب می‌شود، میل‌لنگ و میل‌سوپاپ به درستی هماهنگ نمی‌شوند که منجر به ایجاد این صداهای غیرعادی می‌شود.

2. صدای ساییدگی یا سایش

اگر تسمه تایم شروع به فرسوده شدن یا آسیب دیدن کند، ممکن است صدای ساییدگی یا سایش از موتور شنیده شود. این صدا می‌تواند به دلیل تماس نامناسب تسمه با اجزای دیگر موتور یا کاهش کیفیت تسمه باشد. صدای ساییدگی معمولاً نشان‌دهنده فرسایش قابل توجه در تسمه تایم است که می‌تواند به پاره شدن آن منجر شود.

3. صدای زنگ‌زدگی یا زوزه

در برخی موارد، پاره شدن تسمه تایم می‌تواند باعث ایجاد صدای زنگ‌زدگی یا زوزه شود. این صدا معمولاً به دلیل کشش نادرست یا آسیب به کشش‌دهنده‌های تسمه تایم است. زمانی که تسمه تایم بیش از حد کشیده شده باشد یا کشش‌دهنده به درستی عمل نکند، ممکن است صدای زوزه از موتور شنیده شود.

4. صدای غیرعادی در حالت دور آرام

اگر در حالت دور آرام (در وضعیت توقف یا در حالت دور پایین موتور) صدای غیرعادی شنیده شود، این می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات مربوط به تسمه تایم باشد. این صداها معمولاً به دلیل ناهماهنگی در زمان‌بندی موتور و یا آسیب به تسمه تایم به وجود می‌آیند.

5. تفاوت صدا در زمان شتاب‌گیری

تفاوت در صدای موتور هنگام شتاب‌گیری نیز می‌تواند نشان‌دهنده مشکلاتی در تسمه تایم باشد. اگر موتور هنگام شتاب‌گیری صداهای غیرعادی ایجاد کند، ممکن است به دلیل پاره شدن یا آسیب به تسمه تایم و ناهماهنگی در حرکت میل‌لنگ و میل‌سوپاپ باشد.

6. بررسی صداهای مرتبط با قطعات دیگر

گاهی اوقات صداهای غیرعادی از موتور ممکن است به دلیل مشکلات در قطعات دیگر مانند بلبرینگ‌ها یا کشش‌دهنده‌ها باشد که به طور غیرمستقیم به تسمه تایم مرتبط است. بنابراین، لازم است که صداهای غیرعادی به طور جامع بررسی شوند تا دلیل اصلی مشخص شود.

تاثیر پاره شدن تسمه تایم بر عملکرد خودرو

پاره شدن تسمه تایم یکی از جدی‌ترین مشکلاتی است که می‌تواند برای موتور خودرو رخ دهد. تسمه تایم وظیفه همگام‌سازی حرکت میل‌لنگ و میل‌سوپاپ را بر عهده دارد. در صورت پاره شدن آن، این هماهنگی از بین می‌رود و پیستون‌ها و سوپاپ‌ها به طور نامنظم حرکت می‌کنند. این وضعیت می‌تواند منجر به برخورد پیستون‌ها با سوپاپ‌ها شده و باعث خرابی جدی در موتور شود. تعمیر این خرابی‌ها معمولاً هزینه‌بر و زمان‌بر است.

هنگامی که تسمه تایم پاره می‌شود، موتور قادر به انجام وظایف خود به درستی نخواهد بود. این امر منجر به کاهش قابل توجه در قدرت و کارایی موتور می‌شود. خودرو ممکن است توانایی خود برای شتاب‌گیری را از دست بدهد و در سرعت‌های بالا عملکرد ضعیفی داشته باشد. این کاهش کارایی می‌تواند تجربه رانندگی را تحت تاثیر قرار داده و موجب نارضایتی راننده شود.

پاره شدن تسمه تایم می‌تواند منجر به افزایش مصرف سوخت شود. زیرا موتور نمی‌تواند به درستی و به صورت بهینه عمل کند. ناهماهنگی در حرکت سوپاپ‌ها و پیستون‌ها می‌تواند منجر به احتراق ناقص سوخت شود که نتیجه آن افزایش مصرف سوخت و کاهش بازدهی خودرو است. این افزایش مصرف سوخت می‌تواند هزینه‌های راننده را به طور قابل توجهی افزایش دهد.

راه‌های جلوگیری از پاره شدن تسمه تایم

یکی از اصلی‌ترین راه‌های جلوگیری از پاره شدن تسمه تایم، بررسی و تعویض منظم آن بر اساس توصیه‌های سازنده خودرو است. بیشتر تولیدکنندگان خودرو جدول زمانی مشخصی برای تعویض تسمه تایم تعیین می‌کنند که معمولاً بر اساس کیلومتر پیموده شده یا زمان مشخص است. پایبندی به این جدول و تعویض تسمه تایم در زمان‌های مقرر می‌تواند از بروز مشکلات جدی جلوگیری کند.

بررسی منظم وضعیت تسمه تایم برای شناسایی علائم سایش یا آسیب‌دیدگی پیش از وقوع خرابی جدی بسیار مهم است. تکنسین‌های ماهر می‌توانند تسمه تایم را از نظر نشانه‌های خستگی، ترک‌ها، یا آسیب‌های دیگر بررسی کنند. شناسایی زودهنگام مشکلات می‌تواند به تعویض به موقع و جلوگیری از خرابی‌های بزرگ‌تر کمک کند.

کشش صحیح تسمه تایم برای عملکرد صحیح آن حیاتی است. تسمه تایم باید به گونه‌ای تنظیم شود که نه خیلی شل و نه خیلی سفت باشد. کشش غیر صحیح می‌تواند باعث فرسایش سریع‌تر و پاره شدن آن شود. بنابراین، بازرسی و تنظیم منظم کشش تسمه تایم بر اساس توصیه‌های سازنده، از بروز مشکلات جلوگیری می‌کند.

تعویض تسمه تایم: چه زمانی و چگونه؟

1. چه زمانی باید تسمه تایم را تعویض کرد؟

تعویض تسمه تایم در زمان مناسب یکی از جنبه‌های حیاتی نگهداری خودرو است. بر اساس توصیه‌های سازندگان خودرو، تسمه تایم باید به طور منظم و در زمان‌های مشخص تعویض شود. عوامل زیر می‌توانند زمان مناسب برای تعویض تسمه تایم را تعیین کنند:

• بر اساس کیلومتر پیموده شده: بیشتر تولیدکنندگان خودرو، فاصله پیموده شده‌ای را برای تعویض تسمه تایم تعیین می‌کنند. این عدد معمولاً بین 60,000 تا 100,000 کیلومتر متغیر است. بررسی دفترچه راهنمای خودرو برای دریافت این اطلاعات ضروری است.
• بر اساس زمان: علاوه بر کیلومتر پیموده شده، برخی تولیدکنندگان توصیه می‌کنند که تسمه تایم هر چند سال یک‌بار تعویض شود. این بازه زمانی معمولاً بین 5 تا 7 سال است.
• بر اساس وضعیت تسمه تایم: اگر نشانه‌هایی از سایش، ترک، یا آسیب در تسمه تایم مشاهده شود، باید آن را هرچه سریع‌تر تعویض کرد. علائم آسیب شامل صدای غیرعادی از موتور، کاهش عملکرد، و ناهماهنگی در حرکت موتور هستند.

2. چگونه تسمه تایم را تعویض کنیم؟

تعویض تسمه تایم فرایند دقیقی است که نیاز به توجه به جزئیات دارد. مراحل کلی این فرایند به شرح زیر است:

• آماده‌سازی ابزار و قطعات: پیش از شروع، ابزارهای لازم مانند جک، پایه‌های جک، و پیچ‌گوشتی را آماده کنید. همچنین، مطمئن شوید که تسمه تایم جدید و قطعات مربوطه مانند کشش‌دهنده و بلبرینگ‌ها در دسترس باشند.
• خاموش کردن موتور و آماده‌سازی خودرو: موتور را خاموش کرده و اجازه دهید تا خنک شود. سپس خودرو را در سطح صاف و ایمن قرار داده و پایه‌های جک را زیر آن قرار دهید.
• برداشتن قطعات پوشاننده: برای دسترسی به تسمه تایم، ممکن است نیاز به برداشتن قطعات پوشاننده موتور مانند کاور تسمه تایم و فیلتر هوا داشته باشید.
• تنظیم و باز کردن کشش‌دهنده: کشش‌دهنده تسمه تایم را تنظیم کنید تا بتوانید تسمه را آزاد کنید. برخی از مدل‌ها دارای پیچ‌های تنظیم کشش هستند که باید به دقت باز شوند.
• تعویض تسمه تایم: پس از آزاد کردن تسمه قدیمی، آن را با تسمه جدید تعویض کنید. در این مرحله، باید اطمینان حاصل کنید که تسمه جدید به درستی در جای خود قرار گیرد و هماهنگی لازم با میل‌لنگ و میل‌سوپاپ برقرار شود.
• تنظیم کشش تسمه تایم: پس از نصب تسمه جدید، کشش‌دهنده را دوباره تنظیم کنید تا کشش مناسب تسمه تایم فراهم شود. کشش صحیح برای جلوگیری از مشکلات بعدی حیاتی است.
• بازسازی و تست: پس از اتمام نصب، قطعات پوشاننده را دوباره نصب کنید و موتور را روشن کنید تا از عملکرد صحیح تسمه تایم مطمئن شوید. بررسی کنید که آیا صداها یا مشکلات غیرعادی وجود دارد یا خیر.

توصیه‌های نهایی

• اعتماد به تکنسین‌های مجرب: اگر تجربه کافی در تعویض تسمه تایم ندارید، توصیه می‌شود که این کار را به تکنسین‌های مجرب و متخصص بسپارید تا از انجام صحیح و ایمن آن اطمینان حاصل کنید.
• پیروی از توصیه‌های سازنده: حتماً به توصیه‌های سازنده خودرو در مورد زمان تعویض و نوع تسمه تایم جدید توجه کنید. استفاده از قطعات اصلی و با کیفیت می‌تواند به طول عمر بیشتر و عملکرد بهتر تسمه تایم کمک کند.

جمع‌بندی : علائم پاره شدن تسمه تایم